«Аllohning Yuzini - roziligini istab ato etgan zakotlaringiz -
ana oʼsha (zakot berguvchi kishilar ajru-savoblarini) bir necha barobar qilib olguvchilardir.»
Bosh sahifa
O'zbekiston musulmonlari idorasi Fatvo markazining milodiy 2024 / hijriy 1445 yilgi Ramazon oyi uchun zakot nisobi, fitr sadaqasi va fidya miqdori bo'yicha qarorlari qabul qilindi, unga ko'ra:
Zakot
Ramazon oyi uchun tillo qiymatidan zakot nisobi 40.000.000 (qirq million) so'm etib belgilandi.
Demak, kimda zaruriy ehtiyojidan tashqari 40 000 000 (qirq million) so'm va undan ortiq pul mablag'i yoki ushbu qiymatdagi savdo-tijorat moli bo'lsa, jami mablag'ining qirqdan biri (2,5 foizi)ni zakot niyatida haqdorlarga beradi.
Fitr
Fitr sadaqasining miqdori quyidagicha belgilandi:
- • bug'doydan – 14 000 (o'n to'rt ming) so'm;
- • arpadan – 20 000 (yigirma ming) so'm;
- • mayizdan – 110 000 (bir yuz o'n ming) so'm;
- • xurmodan – 180 000 (bir yuz sakson ming) so'm deb belgilandi.
Har kim o'z imkoniyatiga qarab ushbu to'rt mahsulotning xohlagan bir turidan fitr sadaqasini berishi mumkin bo'ladi.
Fidya
Fidya miqdori fitr sadaqasining miqdori bilan bir xil bo'ladi. Har kim o'z imkoniyatiga qarab, ushbu to'rt mahsulotning xohlagan bir turidan fidya miqdorini ajratishi kifoya qiladi.
1. Zakot nima?
Zakot — mulki nisob hisobidan oshgan har bir voyaga yetgan musulmon uchun farzdir.
2. Zakot – Islomning 5 ustunidan biri
Zakot musulmon kishining kam ta'minlanganning ma'lum guruhlariga to'lashi kerak bo'lgan boylik miqdoridir. Zakotning o'zi soliq ham, sadaqa ham emas, aksincha Alloh taolo nazarda tutgan, boylarning kambag'allarga bo'lgan mas'uliyati va burchini anglatadigan majburiy ibodatdir.
3. Nisob miqdori
Nisob 595 gramm kumush yoki 85 gramm oltin sifatida belgilangan.
4. Kimlarga zakot beriladi?
- - Faqirlar
- - Miskinlar
- - Zakot yig'uvchi kishilar
- - Islom diniga oshno qilinishi kerak bo'lgan kishilar
- - Qullarni ozod qilish uchun
- - Alloh yo'lidagilar. Ayrim ulamolar tolibi ilmlarga zakot berilsa Alloh yo'lida zakot berilgan bo'ladi.
- - Qarzini to'lay olmagan kishilar. Qarz yukidan qiynlaib qolgan kishilar
- - Musofirlar
5. Zakot - farzdir
U farz bo'lishi uchun musulmon kishi balog'atga yetgan va uning mol-mulki nisob miqdoridan oshgan bo'lishi lozim. Zakot miqdori kishining egalik qilayotgan mol-mulkiga qarab hisoblanadi.
6. Qancha zakot to'lanadi?
Boyligi yoki mol-mulki ma'lum bir moliyaviy chegaraga (nisobga) teng yoki undan yuqori bo'lgan musulmonlar o'zlarining boyliklarining 2,5 foizini muhtojlarga xayriya qilishlari shart.
7. Qanday boyliklardan zakot chiqariladi?
Zakot quyidagi turdagi mol-mulklardan to'lanadi:
- Qimmatbaho metallar
- Oltin va kumush, shu jumladan zargarlik buyumlari yoki tarkibida oltin va/yoki kumush bo'lgan zargarlik buyumlari.
- Aktivlar:
- • Uyda yoki bank hisob raqamlarida saqlanadigan naqd pul;
- • Boshqalarga qarzga berilgan pul;
- • Savdo va mollardagi biznes zaxiralari.
- Boshqa aktivlar
- • To'g'ridan to'g'ri yoki investitsiya fondlari orqali egalik qilinadigan aksiyalar;
- • Pensiyalar;
- • Investitsiya maqsadida olingan mulk.
- Chorva mulklari
- • Qishloq xo'jaligi mahsulotlari;
- • Sigir, echki va qo'y kabi chorva mollari.
8. Zakot – moliyaviy ibodatdir
Namoz musulmonning badaniy ibodati, ro'za esa ruhiy ibodat bo'lsa, zakot – moliyaviy ibodatdir. Zakot qilgan kishi belgilangan mol-mulkining maxsus qismini Alloh yo'lida haqdorlarga ajratib bergan va uning qolgan qismini poklagan bo'ladi.
9. Zakot qachon to'lanadi?
Musulmonning boyligi birinchi nisobga yetgan yoki undan oshgan kundan zakot yili boshlanadi va har yili shu kunda to'lanishi lozim bo'ladi.
10. Zakotni oldindan to'lash mumkinmi?
Musulmon kishilar ixtiyoriy ravishda zakotni oldindan toʻlashlari mumkin. Bunda 2 ta shart bajarilishi lozim: zakot oluvchi ham beruvchi ham mos ravishda zakot olishga va berishga haqli bo'lishlari kerak.